Czym są zaburzenia psychotyczne?
Zaburzenia psychotyczne to grupa poważnych zaburzeń psychicznych, które prowadzą do zniekształconego postrzegania rzeczywistości. Osoby cierpiące na psychozę mogą doświadczać halucynacji, urojeń oraz znacznych zmian w myśleniu i zachowaniu. Objawy te często utrudniają codzienne funkcjonowanie i wymagają specjalistycznej pomocy.
Objawy zaburzeń psychotycznych
Do głównych objawów psychotycznych należą:
1. Omamy (halucynacje)
Osoba doświadcza błędnych spostrzeżeń bodźców, które w rzeczywistości nie istnieją. Wyróżniamy:
- omamy wzrokowe (widzenie rzeczy, które nie mają miejsca),
- omamy słuchowe (słyszenie głosów, dźwięków bez rzeczywistego źródła),
- omamy dotykowe, smakowe i węchowe (fałszywe odczucia w ciele, smaku lub zapachu).
2. Urojenia
Są to fałszywe, niepodlegające korekcie przekonania, które często mają nierealną treść. Osoba chora może być przekonana o posiadaniu niezwykłych zdolności, prześladowaniu przez innych lub kontroli ze strony obcych sił.
3. Zmiany w zachowaniu i emocjach
- Pobudzenie psychoruchowe, silny niepokój, lęk.
- Izolacja społeczna, trudności w komunikacji.
- Zaburzenia snu, w tym bezsenność lub nadmierna senność.
Osoby doświadczające tych objawów uznają je za prawdziwe, co może utrudniać ich leczenie i zrozumienie ze strony otoczenia.
Co może powodować zaburzenia psychotyczne?
Psychoza może mieć różne przyczyny, zarówno psychiczne, jak i organiczne. Do najczęstszych należą:
- Choroby psychiczne, np. schizofrenia, zaburzenia schizoafektywne, zaburzenia afektywne (depresja psychotyczna, mania).
- Choroby neurologiczne lub uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego (np. guz mózgu, choroba Parkinsona).
- Zdekompensowane choroby somatyczne, np. ciężkie infekcje, zaburzenia metaboliczne.
- Substancje psychoaktywne, w tym nadużywanie alkoholu, narkotyków lub leków.
- Silny stres lub traumy, zwłaszcza u osób z predyspozycjami genetycznymi.
Jak leczy się zaburzenia psychotyczne?
Leczenie zaburzeń psychotycznych obejmuje przede wszystkim:
- Farmakoterapię – stosowanie leków przeciwpsychotycznych, które pomagają stabilizować myślenie i zachowanie.
- Psychoterapię – wspieranie pacjenta w zrozumieniu choroby i nauce radzenia sobie z objawami.
- Eliminację czynników wywołujących – w miarę możliwości redukcję stresu, leczenie chorób somatycznych, unikanie substancji psychoaktywnych.
Wczesna diagnoza i leczenie znacznie zwiększają szanse na poprawę funkcjonowania i jakość życia.
Kiedy warto zgłosić się do specjalisty?
Jeśli u siebie lub bliskiej osoby zauważasz:
- urojenia, halucynacje, silne zmiany w zachowaniu,
- trudności w odróżnianiu rzeczywistości od fikcji,
- silny niepokój, pobudzenie, nagłe zmiany emocjonalne,
- izolację społeczną, wycofanie z kontaktów,
nie warto zwlekać – specjalistyczna pomoc może zapobiec nasileniu objawów.
Zapraszamy na konsultację – wspólnie znajdziemy najlepsze rozwiązanie.